Nowotwory głowy oraz szyi obejmują szereg chorób onkologicznych zlokalizowanych w rozmaitych częściach głowy i szyi, np. języka, nosa, ucha, krtani, tarczycy lub gardła. Obecnie rozpoznaje się ok. 11 tysięcy zachorowań rocznie, a w ciągu dekady ta liczba wzrosła o ok. 25 proc.
Czynniki, które zwiększają ryzyko rozwoju tych chorób, to:
- palenie papierosów
- nadużywanie alkoholu
- nieleczone choroby zębów i dziąseł
- zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (znanego szerzej jako wirus HPV). Warto wiedzieć, że tym rozpowszechnionym wirusem ludzie często zarażają się za pośrednictwem kontaktów seksualnych. W kontekście nowotworów głowy i szyi istotną drogą zakażenia jest zwłaszcza seks oralny.
Szacuje się, że nawet 70 proc. przypadków nowotworów jamy ustnej i gardła środkowego może być spowodowanych przez zakażenie wirusem HPV. U większości osób zakażenie rozwija się bez żadnych objawów, najczęściej zresztą organizm sam je zwalcza. Jednak nie zawsze – i wówczas rozwijają się groźne choroby.
Objawy, które powinny niepokoić, to:
- pieczenie języka
- niegojące się owrzodzenia w jamie ustnej
- czerwone lub białe naloty w jamie ustnej
- ból gardła
- przewlekła chrypka
- ból w trakcie przełykania i problemy z połykaniem
- guz na szyi
- jednostronna niedrożność nosa
- krwawy wyciek z nosa.
Według Polskiego Towarzystwa Nowotworów Głowy i Szyi każda osoba, u której wystąpi i utrzyma się przez trzy tygodnie co najmniej jeden z wymienionych wyżej objawów, powinna szybko zgłosić się do lekarza.
Dla osób z grupy ryzyka tych nowotworów skonstruowany został ogólnopolski Program Profilaktyki Pierwotnej i Wczesnego Wykrywania Nowotworów Głowy i Szyi.
Czy ten program jest dla Ciebie?
Program skierowany jest do osób w wieku 40–65 lat znajdujących się w grupie ryzyka, tj.:
- wieloletnich palaczy
- osób nadużywających alkoholu
- osób z podwyższonym ryzykiem zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (m.in. takich, które miały wielu partnerów seksualnych)
- tych, u których przez ponad 3 tygodnie występuje jeden z 6 objawów niezwiązanych z infekcją górnych dróg oddechowych, takich jak: pieczenie języka, niegojące się owrzodzenie oraz/lub czerwone albo białe naloty w jamie ustnej, ból gardła, przewlekła chrypka, guz na szyi, niedrożność nosa lub krwawy wyciek z nosa, ból w trakcie przełykania oraz/lub problemy z połykaniem.
Gdzie się zgłosić?
Trwa nabór placówek POZ. Listy placówek są (lub dopiero będą) publikowane na stronach ośrodków odpowiedzialnych za program w poszczególnych województwach. Systematycznie powiększają się w miarę zgłaszania się kolejnych gabinetów.