Badania kontrolne pozwalają wykryć chorobę w momencie, gdy nie daje ona jeszcze objawów. To ułatwia jej leczenie i zwiększa szanse na wyzdrowienie. Na liście badań kontrolnych każdej kobiety powinna znaleźć się cytologia. To badanie przesiewowe, zaliczane do profilaktyki kobiecych nowotworów. Pozwala rozpoznać raka szyjki macicy we wczesnym stadium rozwoju. Pierwsze badanie cytologiczne należy wykonać przed upływem trzech lat od rozpoczęcia współżycia.
Pamiętaj! Wcześnie zdiagnozowany nowotwór może być w pełni wyleczalny.
Jak się przygotować do badania cytologicznego
- Najlepiej zgłoś się na badanie nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem miesiączki.
- 24 godziny przed badaniem zrezygnuj ze współżycia.
- Dwa dni przed pobraniem wymazu cytologicznego nie używaj leków dopochwowych, nie wykonuj irygacji.
Jak przebiega badanie
Lekarz lub położna pobiera wymaz z szyjki macicy za pomocą sprzętu jednorazowego użytku, tj. wziernika ginekologicznego i małej szczoteczki. Tak pobrane komórki nabłonka przekazywane są do oceny mikroskopowej w laboratorium. Zabieg jest bezbolesny i całkowicie bezpieczny. Pozwala zdiagnozować nawet niewielkie nieprawidłowości. Wczesne zmiany, wykryte w komórkach szyjki macicy, można całkowicie wyleczyć.
Do lekarza ginekologa nie potrzebujesz skierowania. Jeśli lekarz uzna, że istnieje taka potrzeba, zrobi Ci cytologię podczas wizyty w gabinecie.
Skorzystaj z programu profilaktycznego
Każda poradnia położniczo-ginekologiczna, która ma podpisaną umowę z NFZ, realizuje program Profilaktyka raka szyjki macicy. Aby wziąć udział w programie, nie musisz mieć skierowania. Badanie w ramach programu zrobisz bezpłatnie, jeśli jesteś uprawniona do świadczeń opieki zdrowotnej. Wystarczy, że zgłosisz się do ginekologa lub położnej. Termin wizyty ustali placówka, do której się zgłosisz. Program jest dla Ciebie, jeśli:
- jesteś kobietą w wieku od 25 do 64 lat
- w ciągu ostatnich 3 lat nie miałaś przesiewowego badania cytologicznego
- jesteś obciążona czynnikami ryzyka (zostałaś zakażona wirusem HIV, przyjmujesz leki immunosupresyjne, jesteś zakażona HPV) i nie miałaś wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Zrobiłaś badanie i co dalej?
- Jeśli Twój wynik będzie prawidłowy, ginekolog zaleci Ci kolejne badanie profilaktyczne za 3 lata lub – w uzasadnionych przypadkach – po upływie 12 miesięcy.
- Gdy w badaniu zostaną stwierdzone niepokojące zmiany, otrzymasz od lekarza skierowanie na dalszą diagnostykę.
- Jeżeli otrzymasz wynik wskazujący na raka szyjki macicy lub inne schorzenie, zostaniesz skierowana (poza programem) do leczenia specjalistycznego w warunkach ambulatoryjnych lub szpitalnych, albo na dalszą diagnostykę do placówek posiadających umowę z NFZ.
Wynik badania cytologicznego nie stanowi rozpoznania, może natomiast być podstawą dalszej diagnostyki.
Rak szyjki macicy – kiedy możesz zachorować
Główną przyczyną zachorowania na raka szyjki macicy jest utrzymująca się infekcja wirusem zwanym brodawczakiem ludzkim (HPV). Do zakażenia może dojść w czasie stosunku płciowego, jak również podczas bezpośredniego kontaktu ze skórą osoby zakażonej. Prezerwatywa przed nim nie chroni.
U osób, które nie rozpoczęły współżycia płciowego, skuteczną metodą profilaktyki raka szyjki macicy są szczepienia przeciw wirusowi HPV.
