Prawo towarzyszenia dziecku u lekarza
Opiekun ustawowy (czyli rodzic lub osoba, która jest prawnym opiekunem dziecka) ma prawo towarzyszyć dziecku podczas wizyty lekarskiej, badania oraz zabiegów. Są jednak wyjątki – gdy grozi to bezpieczeństwu pacjenta lub innych pacjentów, a także ze względu na zagrożenie epidemiczne. Informacja o braku zgody na obecność osoby bliskiej przy zabiegu lub badaniu musi być odnotowana w dokumentacji medycznej dziecka.
Prawo przebywania z dzieckiem w szpitalu
Dziecko ma prawo do tego, by w czasie pobytu w szpitalu przez całą dobę towarzyszył mu bliski dorosły. Może to być rodzic lub wskazana przez niego osoba (np. babcia). Rodzice małoletnich pacjentów nie ponoszą żadnych opłat związanych ze sprawowaniem dodatkowej opieki pielęgnacyjnej nad swoimi dziećmi, w tym za sam pobyt w szpitalu. Dzieci ze znacznym stopniem niepełnosprawności mają również prawo do opiekuna bezpłatnie.
Prawo do informacji o zdrowiu swojego dziecka
Rodzice (lub inni opiekunowie ustawowi dziecka) mają prawo do pełnej informacji o:
- stanie zdrowia dziecka
- planowanych czynnościach diagnostycznych i leczniczych
- skutkach danych czynności diagnostycznych i leczniczych oraz tego, co się stanie, jeśli nie zostaną one wykonane
- możliwościach alternatywnych działań medycznych
- dokumentacji medycznej swojego dziecka.
Dziecko ma prawo do godności i intymności
Profesjonaliści medyczni mają obowiązek szanować godność i intymność dziecka.
Podczas badania czy zabiegów u dziecka obecne mogą być tylko te osoby, które są niezbędne do wykonania tych czynności (np. lekarze, pielęgniarka).
Uczestnictwo oraz obecność innych osób możliwa jest tylko za zgodą pacjenta. W przypadku dziecka taką zgodę może wydać jego opiekun.
Dziecko ma prawo do informacji o sobie
Profesjonalista medyczny (np. lekarz czy pielęgniarka) ma obowiązek informować dziecko o:
- jego stanie zdrowia
- czynnościach medycznych, jakim będzie poddane
- tym, co się stanie, jeśli tym czynnościom nie zostanie poddane.
Wszystkie te informacje muszą być podane w taki sposób, żeby dziecko je zrozumiało.
Zgoda na diagnozowanie i leczenie dziecka
Do ukończenia przez dziecko 16 lat zgodę na diagnozowanie i leczenie wyrażają jego rodzicie (lub inni opiekunowie ustawowi). Rodzic ma prawo zażądać wypisania dziecka ze szpitala. Jeśli jednak lekarz uzna, że taka decyzja może dziecku zaszkodzić, ma obowiązek zwrócić się do sądu o wydanie w tej sprawie orzeczenia. Sąd może uznać Twoją decyzję lub ograniczyć Ci prawa rodzicielskie, w stopniu umożliwiającym konieczne leczenie.
Opiekun faktyczny dziecka może wyrazić zgodę tylko na badanie dziecka.
Jeśli zwłoka w podjęciu leczenia może zagrażać bezpośrednio życiu lub zdrowiu dziecka, lekarz ma obowiązek natychmiast podjąć leczenie. Nawet jeśli jest to wbrew woli rodziców i bez orzeczenia sądu.
Jeśli dziecko ukończyło 16 lat, ma prawo:
- wyrazić zgodę na czynności medyczne po uzyskaniu o nich informacji lub odmówić tej zgody
- nie zgodzić się na kontynuację poprzednio rozpoczętego leczenia.
Nie musi swoich decyzji wyrażać na piśmie. Wyjątkiem są sytuacje, gdy zgoda dotyczy zabiegu leczniczego lub diagnostycznego (bądź podania leków), które stwarzają podwyższone ryzyko dla zdrowia.
Jeśli decyzja dziecka (które ma ukończone 16 lat) jest sprzeczna z decyzją jego opiekuna ustawowego lub faktycznego, lekarz musi zwrócić się do sądu opiekuńczego o rozstrzygnięcie sprawy.