Czym jest uważność?
Uważność polega na kierowaniu uwagi na to, czego doświadczamy w danej chwili. Przyglądaniu się temu w spokoju, bez emocji. Uważność oznacza obecność umysłu lub świadomą obecność. Metoda jest czasami stosowana, aby łatwiej radzić sobie ze stresem, lękiem i depresją.
Podczas treningu uważności:
- skieruj uwagę na to, co dzieje się teraz
- obserwuj to z zainteresowaniem
- zaakceptuj to, czego doświadczasz, nie oceniaj, nie osądzaj
- patrz serdecznie na siebie i innych, a jeśli jest to trudne, ćwicz przynajmniej patrzenie neutralnie.
Jak uważność pomaga zrozumieć siebie?
Obserwacja siebie, swoich myśli i uczuć może pomóc Ci zrozumieć, jak się zachowujesz i dlaczego.
Zauważaj i wyrażaj swoje emocje
Naucz się rozpoznawać i nazywać swoje emocje, np. pojawiające się w wyniku stresu. To, co czujesz, jest ważne, bo daje Ci mnóstwo informacji na temat Twoich niezaspokojonych potrzeb, trudności, problemów do przezwyciężenia. Wyraź to, co czujesz. Możesz to zrobić w rozmowie z przyjacielem lub terapeutą czy też w formie pisemnej, pamiętnikowej. Zyskasz dzięki temu dystans do sytuacji, a dzięki niemu łatwiej opanujesz emocje i poradzisz sobie ze stresem.
Nie uciekaj od problemów
Dość powszechną strategią radzenia sobie ze stresem jest udawanie przed samym sobą i innymi, że nic złego się nie dzieje. I jednocześnie jest to strategia najmniej skuteczna. Stres nie tylko nie zmniejsza się, gdy udajemy, że go nie ma, a wręcz przeciwnie – narasta. Nie warto zamiatać problemów pod dywan czy też od nich uciekać, np. w nałogi. Lepiej się z nimi skonfrontować i szukać rozwiązań.
Zrozum siebie, by się zmieniać
Patrząc na siebie bez osądzania, obserwujesz się z ciekawością. Możesz zauważyć wtedy, że kierujesz się negatywnymi myślami i przekonaniami na swój temat. Ważne jest, aby nie osądzać siebie. Kiedy jesteś osobą świadomą, widzisz i akceptujesz to, kim jesteś. Wtedy możesz wpływać na swoje działania i inicjować zmianę.
Jak ćwiczyć uważność?
Często, zamiast myśleć o teraźniejszości, roztrząsasz wydarzenia z przeszłości lub zamartwiasz się o przyszłość. To osłabia Twoją odporność psychiczną. Jak to zmienić? Skieruj uwagę na to, czego doświadczasz w danej chwili. Skoncentruj się na tym, co robisz. Niech to będą codzienne, czynności: mycie zębów, przygotowywanie posiłków, jedzenie. Jak to zrobić? Poczuj smak jedzenia, trzymając je kilka sekund w ustach. Wystaw twarz na powietrze, by poczuć jego drgania na skórze. Dotknij kory drzewa. Zauważ kształt mebli, obrysowując go ręką.
Jak działać bardziej świadomie:
- Zatrzymaj się. Przez chwilę skoncentruj się na ruchach oddechowych. Da Ci to trochę dystansu do myśli i uczuć.
- Obserwuj. Zastanów się o czym myślisz, co czujesz i jak na to reaguje Twoje ciało.
- Akceptuj. Zaakceptuj, że sytuacja jest taka, jaka jest. Czasu nie cofniesz, ale obecne przeżycia możesz spróbować jak najlepiej wykorzystać w przyszłości.
- Reaguj inaczej. Staraj się nie reagować w taki sam sposób, jak w przeszłości. Sprawdzaj inne możliwości, które mogą Cię pozytywnie zaskoczyć.
- Idź dalej. Ta sytuacja jest już za Tobą, nawet jeśli nie potoczyła się zgodnie z oczekiwaniami. Zostaw to, co było i nie martw się. Otwórz się na następną chwilę.