Czym jest POZ
Podstawowa opieka zdrowotna (POZ) to pierwszy poziom systemu opieki zdrowotnej. Są jeszcze dwa kolejne: ambulatoryjna opieka zdrowotna, czyli specjaliści, oraz leczenie szpitalne. Do POZ zgłaszasz się zawsze, gdy masz problem zdrowotny, ale Twój stan jest stabilny i nie ma zagrożenia życia.
POZ tworzą lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki i położne. Obejmuje on świadczenia udzielane w warunkach ambulatoryjnych (w gabinecie, poradni lub przychodni), a w uzasadnionych przypadkach także w domu pacjenta (również w domu pomocy społecznej). Wśród świadczeń jest też profilaktyczna opieka nad dziećmi i młodzieżą sprawowana przez pielęgniarkę lub higienistkę szkolną.
Możesz korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej w tych przychodniach i gabinetach, które mają podpisany kontrakt z NFZ na udzielanie świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej.
Kim jest lekarz POZ
Lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej (lekarzem POZ), nazywanym też lekarzem pierwszego kontaktu, zwykle jest:
- specjalista medycyny rodzinnej lub internista – dla dorosłych
- pediatra – dla dzieci.
Czym zajmuje się lekarz POZ
Lekarz ten przede wszystkim Cię leczy i kieruje całym procesem Twojego leczenia. Ale także dba o to, byś jak najdłużej był zdrowy, profilaktycznie zlecając Ci okresowo badania diagnostyczne, np. morfologię, badanie moczu, gastroskopię lub kolonoskopię. Lekarz sprawdza w ten sposób stan Twojego zdrowia. A jeśli uzna, że powinien Cię zbadać specjalista, wystawi Ci skierowanie do niego. Dlatego odwiedzaj swojego lekarza przynajmniej raz w roku, nawet gdy nic Ci nie dolega.
Wszystkie decyzje lekarz podejmuje na podstawie wskazań medycznych, a nie na żądanie pacjenta.
Dlaczego warto wykonywać badania kontrolne
Regularnie wykonywane badania kontrolne pomagają rozpoznać chorobę na wczesnym etapie rozwoju, szybciej rozpocząć diagnostykę i skuteczniej leczyć. Wczesne wykrycie choroby, np. nowotworowej, w wielu przypadkach daje szansę na stuprocentowe wyleczenie.
Niektóre badania kontrolne może wykonać także pielęgniarka lub położna podstawowej opieki zdrowotnej. Do badań wykonywanych przez położną należy np. cytologia.
Jak skorzystać z pomocy POZ
Osoby ubezpieczone lub uprawnione do świadczeń wybierają lekarza, pielęgniarkę i położną podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) przez deklarację wyboru. Jest to specjalny formularz, który można złożyć stacjonarnie w wybranej przez siebie placówce POZ lub elektronicznie na Internetowym Koncie Pacjenta.