Zbyt wysokie temperatury mogą prowadzić do poważnych skutków. Najlepiej unikać sytuacji, w których może dojść do oparzenia lub przegrzania. Jednak możesz być świadkiem takiej sytuacji. Warto wiedzieć, jak się zachować wobec poszkodowanej osoby.
Czym jest oparzenie
Oparzenie to uszkodzenie skóry i głębiej położonych tkanek lub narządów – w zależności od jego stopnia.
Jak można ocenić skalę oparzenia?
Do ustalenia stopnia oparzenia stosuje się regułę tak zwanych „dziewiątek” u dorosłych, a „piątek” u dzieci.
Niebezpieczne są wszystkie oparzenia obejmujące powyżej 5% powierzchni ciała.
Przyczyny oparzeń
Najczęściej oparzenia wynikają z działania:
- gorącej wody, pary, rozgrzanego metalu lub tłuszczu
- promieniowania słonecznego lub innego
- prądu elektrycznego
- związków chemicznych.
Co robić w przypadku oparzeń termicznych
Możesz pomóc oparzonemu zachowując kilka zasad:
- usuń poszkodowanego z niebezpiecznego miejsca
- polewaj oparzoną skórę chłodną (nie zimną) wodą przez minimum 15 minut
- załóż na oparzoną skórę jałowy lub hydrożelowy opatrunek
- nie zrywaj ubrania, które przylega do skóry
- nie przekłuwaj pęcherzy.
Przy porażeniu prądem:
- odłącz dopływ prądu – dopiero wtedy możesz dotknąć i ratować poszkodowanego
- wezwij lekarza.
Jak pomóc w przypadku oparzeń substancjami chemicznymi
- Spłukuj substancję parzącą dużą ilością bieżącej wody przez 15–20 minut.
- W przypadku oparzenia dróg oddechowych przepłucz usta zimną wodą, podaj dużą ilość wody do wypicia lub lód do ssania.
- Przy oparzeniu oczu obficie przepłukuj je letnią wodą przez 10–20 minut.
Czym jest przegrzanie organizmu
Do przegrzania organizmu dochodzi na skutek udaru słonecznego lub cieplnego.
Jak rozpoznać udar cieplny
Objawami udaru mogą być:
- ogólne osłabienie i apatia
- silne pragnienie
- szybki wzrost temperatury ciała
- dreszcze
- suchość skóry
- nudności, zawroty głowy
- przyśpieszony oddech
- przy udarze słonecznym – także zaczerwienienie i rozgrzanie skóry.
Co robić w przypadku przegrzania
Jeśli zauważyłeś u kogoś objawy świadczące o przegrzaniu organizmu:
- zaprowadź poszkodowanego w zacienione miejsce
- podaj mu chłodne napoje
- przyłóż zimne, mokre okłady
- w przypadku utraty przytomności:
- ułóż go w pozycji półsiedzącej
- spryskuj zimną wodą lub wachluj.
Uważaj podczas gorących dni
W czasie upałów może dojść do przegrzania organizmu oraz oparzenia słonecznego. Zwracaj uwagę szczególnie na osoby starsze i dzieci. Pytaj o ich samopoczucie, podawaj wodę.
Jeśli jest gorąco:
- pij dużo wody – w czasie upałów nawet do 4-5 litrów
- jedz sezonowe owoce – mają dużo wody
- utrzymuj ciało w chłodzie – noś luźne ubranie, nakrycie głowy, bierz zimny prysznic
- nie wychodź na zewnątrz w najgorętszej porze dnia – najlepiej między 10 a 17
- unikaj wysiłku fizycznego w najgorętszych godzinach
- utrzymuj chłód w pomieszczeniach
- unikaj alkoholu – nasila szkodliwy wpływ upału na organizm.
Jeśli jest zagrożone czyjeś życie lub widzisz nagły wypadek – dzwoń pod numer 999 lub 112.
