Kobieta planująca ciążę lub oczekująca potomstwa powinna być zaszczepiona przeciw chorobom zakaźnym, które zagrażają zdrowiu jej i dziecka. Warto o tym wiedzieć i uzupełnić brakujące szczepionki. Poznaj zasady szczepień w tym czasie. W ciąży można bezpiecznie podawać szczepionki inaktywowane, czyli zabite. Lekarz zaleci odpowiednie dla Ciebie preparaty i wystawi receptę.
Poznaj kalendarz szczepień dla kobiet planujących ciążę oraz w ciąży
Kiedy planujesz ciążę
Warto, żebyś sprawdziła swój potencjalny status odporności przeciw chorobom zakaźnym, jeśli planujesz zajście w ciążę. Pomoże w tym analiza dokumentacji medycznej, przebytych przez Ciebie chorób i historii szczepień w książeczce zdrowia.
Zaleca się, aby kobieta przed zajściem w ciążę była zaszczepiona przeciw:
- ospie wietrznej – jeżeli wcześniej nie chorowałaś i nie byłaś szczepiona, powinnaś przyjąć dwie dawki szczepionki w odstępie nie krótszym niż 6 tygodni
- odrze, śwince i różyczce – jeżeli nie byłaś wcześniej zaszczepiona lub nie wiesz, czy przechodziłaś różyczkę lub odrę, powinnaś przyjąć 2 dawki szczepionki w odstępie nie krótszym niż 4 tygodnie
- grypie, jeżeli ciąża lub poród przypada na okres nasilenia zachorowań na grypę
- wzw B – jeżeli wcześniej nie byłaś szczepiona, powinnaś przyjąć 3 dawki szczepionki w odstępach 0-1-6 miesięcy.
Kobieta po szczepieniu żywą szczepionką (np. przeciw odrze, śwince i różyczce lub ospie wietrznej) nie powinna zachodzić w ciążę przez okres co najmniej 1 miesiąca.
Dlaczego zaleca się szczepienie kobiet w ciąży
Szczepienie w okresie ciąży chroni matkę i płód oraz dziecko w pierwszych miesiącach po urodzeniu. Swoiste przeciwciała przedostają się przez łożysko do płodu i po porodzie wciąż są ochroną dla organizmu noworodka. Dziecko w tym czasie jest za małe na szczepienie. Pozostaje jednak chronione w pierwszym okresie życia, kiedy ewentualne zakażenie mogłoby być dla niego bardzo niebezpieczne.
Jakie szczepionki zaleca się kobietom w ciąży?
W czasie ciąży zaleca się szczepienie kobiet przeciwko:
- grypie – bezpłatnie, po skierowaniu od lekarza
- krztuścowi – szczepionką przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi, bezpłatnie:
- po ukończeniu 27. do 36. tygodnia ciąży, a w uzasadnionych przypadkach zagrożenia przedwczesnym porodem – po ukończeniu 20. tygodnia ciąży
- w schemacie jednodawkowym
- COVID-19 – bezpłatnie, zgodnie z aktualnymi zaleceniami
- Syncytialnemu wirusowi oddechowemu (RSV)
Kobietom w ciąży nie podaje się szczepionek żywych, czyli:
- przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR)
- przeciw ospie wietrznej.
Inne szczepionki inaktywowane (zabite) mogą być podawane w szczególnie uzasadnionych sytuacjach, gdy kobieta jest narażona na zakażenie. Decyduje o tym lekarz.
Szczepienia członków rodziny kobiety w ciąży
Członkowie rodziny kobiety ciężarnej mogą być zaszczepieni szczepionką skojarzoną przeciw odrze, śwince i różyczce. Żywe, osłabione wirusy zawarte w tej szczepionce nie przenoszą się z osoby szczepionej na innych ludzi.
Dzieci, których matki są w ciąży, można szczepić przeciw ospie wietrznej. Nie znamy dowodów na istniejące ryzyko przeniesienia zakażenia na matkę od zaszczepionego dziecka.
Jak szczepić matkę w okresie karmienia
W czasie karmienia piersią kobieta może być szczepiona:
- wszystkimi inaktywowanymi (zabitymi) szczepionkami
- szczepionkami żywymi, zalecanymi osobom dorosłym, których nie podano jej przed okresem ciąży lub w czasie ciąży.