Zapobieganie licznym chorobom opiera się na zdrowym stylu życia – właściwym odżywianiu i aktywności ruchowej – oraz kontrolnych badaniach. Możesz korzystać z licznych bezpłatnych badań profilaktycznych i programów, które skierowane są do osób w różnym wieku. Niektóre z nich dedykowane są specjalnie kobietom.
Kalendarz badań, czyli co możesz zrobić dla siebie
W zależności od okresu życia, różne badania mogą być dla Ciebie szczególnie ważne. Po osiągnięciu pełnoletniości wchodzisz w kolejne etapy życia – planujesz macierzyństwo lub jesteś w ciąży, jesteś aktywna zawodowo, osiągnęłaś dojrzały wiek, a może przechodzisz menopauzę lub rozpoczęłaś wiek emerytalny – na każdym etapie życia zadbaj o swoje zdrowie. Dowiedz się, jakie badania są Ci potrzebne.
Wejdź na stronę Akademii NFZ i zajrzyj do kalendarza badań. To proste narzędzie podpowie Ci, które badania są dla Ciebie odpowiednie właśnie teraz. Dowiesz się, na jakie obszary Twojego zdrowia warto zwrócić uwagę.
Gdzie możesz zrobić badania profilaktyczne
U lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
Kompleksową i stałą opiekę nad Twoim zdrowiem sprawuje lekarz rodzinny. Skieruje Cię on na badania, jeżeli uzna, że Twój stan tego wymaga. Zinterpretuje ich wyniki oraz przedstawi Ci zalecenia. Jeśli trzeba, skieruje Cię na dalszą diagnostykę lub po poradę do lekarza specjalisty. Warto regularnie zgłaszać się po wskazania na kontrolne badania – to jest wystarczająco ważny powód do wizyty u lekarza.
W programie Profilaktyka 40 PLUS
Możesz skorzystać z programu bezpłatnych badań profilaktycznych , jeśli:
- skończyłaś 40 lat
- nie korzystałaś wcześniej z programu Profilaktyka 40 PLUS
- uzupełniłaś ankietę na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP), w aplikacji mojeIKP, przez infolinię 22 735 39 53 lub w przychodni POZ uczestniczącej w programie.
Wśród dostępnych w tym programie badań jest pakiet przeznaczony specjalnie dla kobiet:
- morfologia krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi
- stężenie cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy
- stężenie glukozy we krwi
- AlAT, AspAT, GGTP
- poziom kreatyniny we krwi
- badanie ogólne moczu
- poziom kwasu moczowego we krwi
- krew utajona w kale – metodą immunochemiczną (iFOBT)
- pomiar ciśnienia tętniczego
- pomiar masy ciała, wzrostu, obwodu w pasie oraz obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI).
Program Profilaktyka 40 PLUS | Pacjent
W kioskach profilaktycznych
W oddziałach wojewódzkich NFZ możesz skorzystać z kiosków profilaktycznych. A w nich samodzielnie:
- zmierzysz wzrost i masę ciała
- wykonasz analizę składu ciała – dowiesz się, jaki masz poziom tkanki tłuszczowej i mięśniowej oraz jaka jest zawartość wody w Twoim organizmie
- sprawdzisz ciśnienie tętnicze krwi
- omówisz Twoje wyniki pomiarów z profesjonalnym doradcą i dowiesz się więcej o badaniach profilaktycznych.
Bezpłatne pomiary w kioskach profilaktycznych
Programy profilaktyczne są groźne dla chorób
Profilaktyczne programy pomagają uniknąć groźnych chorób i ich skutków. Wcześnie wykryte choroby często mogą być całkowicie wyleczone. Dlatego tak ważne są regularne badania. Skorzystaj z nich. Jeśli znajdujesz się w grupie ryzyka, miałaś przypadki takich chorób w bliskiej rodzinie, szczególnie zadbaj o siebie i zgłoś się do odpowiedniego programu.
Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia)
Program jest dla Ciebie, jeśli:
- jesteś kobietą w wieku od 25 do 64 lat
- w ciągu ostatnich 3 lat nie miałaś przesiewowego badania cytologicznego
- jesteś obciążona czynnikami ryzyka ( zostałaś zakażona wirusem HIV, przyjmujesz leki immunosupresyjne, jesteś zakażona HPV) i nie miałaś wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Profilaktyka raka szyjki macicy
Program profilaktyki raka piersi (mammografia)
Weź udział w programie, jeśli:
- jesteś kobietą w wieku od 45 do 74 lat i spełniasz jedno z poniższych kryteriów:
- w ciągu ostatnich 2 lat nie miałaś mammografii w ramach profilaktyki zdrowotnej (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia)
- zakończyłaś okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi i pozostajesz w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy
- zakończyłaś leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy.
Program badań przesiewowych raka jelita grubego
Poddaj się kolonoskopii, jeśli:
- masz od 50 do 65 lat
- lub od 40 do 49 lat – jeżeli u Twoich najbliższych krewnych rozpoznano nowotwór jelita grubego.
Kolonoskopia – badanie, które ratuje życie
Program profilaktyki chorób układu krążenia
Program adresowany jest do Ciebie, jeśli:
- jesteś w wieku od 35 do 65 lat
nie masz cukrzycy, przewlekłej choroby nerek, rodzinnej hipercholesterolemii ani niektórych chorób układu krążenia (jeśli na nie chorujesz, dowiesz się od lekarza, czy możesz wziąć udział w programie)
- nie korzystałaś w ciągu ostatnich 5 lat z badań w ramach programu profilaktyki chorób układu krążenia (CHUK), również u innego świadczeniodawcy.
Program profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP)
Weź udział w programie, jeśli:
- palisz papierosy i masz powyżej 18 lat.
Zrób badanie w kierunku diagnostyki POChP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc), jeśli:
- palisz tytoń i masz 40 – 65 lat
- nie miałaś badań spirometrycznych w ramach programu profilaktyki POChP w ciągu ostatnich 3 lat
- wcześniej nie zdiagnozowano u Ciebie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przewlekłego zapalenia oskrzeli lub rozedmy.
Profilaktyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc
Program profilaktyki gruźlicy
Weź udział, jeśli:
- masz powyżej powyżej 18 lat
- nie miałaś w dotychczasowym wywiadzie rozpoznanej gruźlicy.
W szczególności zgłoś się, jeśli:
- miałaś bezpośredni kontakt z osobami z już rozpoznaną gruźlicą
- miałaś trudne warunki życiowe, które mogły znacząco wpłynąć na wystąpienie choroby.
Badaj się nie tylko od święta czy w czasie specjalnych akcji profilaktycznych – warto dbać o siebie codziennie!
Zadbaj o swoje dobre nawyki żywieniowe
Odpowiednie żywienie i aktywność fizyczna są niezbędne w profilaktyce wielu chorób. Skorzystaj z bezpłatnych planów żywieniowych na stronie Diety NFZ. Znajdziesz tu jadłospisy oparte na zasadach diety DASH, a także plany dostosowane do wybranych chorób przewlekłych.
Plany żywieniowe - Serwis Narodowego Funduszu Zdrowia
