W przypadku leczenia onkologicznego możliwe jest uszkodzenie zdolności prokreacyjnych, zarówno na skutek zniszczenia narządów płciowych przez chorobę, jak i w efekcie zastosowanego leczenia. Chemioterapia i radioterapia wpływają niekorzystnie na funkcjonowanie całego układu rozrodczego i hormonalnego, prowadząc do znacznego lub całkowitego upośledzenia płodności.
Wpływ leczenia onkologicznego na płodność zależy od czynników takich jak:
- wiek pacjenta
- rodzaj, typ i lokalizacja nowotworu
- rodzaj i dawka zastosowanego leczenia
- wielkość obszaru napromieniania
- lokalizacja oraz rozległość zabiegu operacyjnego
- czasu, który upłynął od zakończonej terapii onkologicznej.
Zapytaj swojego lekarza, czy istnieje ryzyko, że leczenie onkologiczne może mieć wpływ na Twoją płodność.
Jakie są możliwe skutki radioterapii u kobiet
U kobiet istnieje ryzyko, że radioterapia może spowodować:
- utratę zainteresowania seksem – stan ten zwykle ustępuje po zakończeniu leczenia
- usztywnienie i zwężenie pochwy – spytaj swojego ginekologa o poradę
- suchość pochwy – pomocne mogą być lubrykanty, środki nawilżające do pochwy i kremy lecznicze
- wczesną menopauzę – może powodować objawy takie jak uderzenia gorąca i nocne poty, ale leczenie hormonalną terapią zastępczą (HTZ) może pomóc
- niepłodność (zatrzymanie pracy jajników) – jeśli istnieje takie ryzyko, możliwe jest pobranie i zamrożenie części komórek jajowych przed rozpoczęciem leczenia.
Odkrycie, że leczenie nowotworów może spowodować bezpłodność, może być niezwykle przygnębiające, jeśli miałaś nadzieję zajść w ciążę w przyszłości. Nie tylko walczysz z nowotworem, ale dodatkowo obciąża Cię obawa o twoje szanse na posiadanie dzieci. Pomocna może być rozmowa o swoich lękach i zmartwieniach ze swoim partnerem lub przyjacielem. Nie wahaj się też skorzystać z pomocy psychologa lub psychiatry.
Przed rozpoczęciem leczenia przeciwnowotworowego możesz udać się do specjalisty ds. leczenia niepłodności. Porozmawia z Tobą na temat możliwości zamrożenia oocytów (komórek, z których rozwijają się komórki jajowe), zarodków lub tkanki jajnika. Prawdopodobnie mogłabyś wykorzystać swoje komórki jajowe w przyszłości.
Przed pobraniem komórek jajowych konieczna jest kuracja hormonalna, by doprowadzić do dojrzewania pęcherzyków jajnikowych. Następnie pobiera się w znieczuleniu miejscowym pod kontrolą USG oocyty z jajnika.
Jakie są możliwe skutki radioterapii u mężczyzn
U mężczyzn istnieje ryzyko, że radioterapia może spowodować:
- utratę zainteresowania seksem – stan ten zwykle ustępuje po zakończeniu leczenia
- trudności z uzyskaniem erekcji (zaburzenia erekcji) – problem ten zwykle ustępuje z czasem i dostępnych jest kilka metod leczenia zaburzeń erekcji
- ból przy wytrysku – powinien upłynąć kilka tygodni po zakończeniu kuracji
- niepłodność – jeśli istnieje takie ryzyko, możliwe jest zamrożenie próbki nasienia przed rozpoczęciem leczenia.
Mężczyźni, którzy chcą zachować płodność, mają do wyboru:
- zamrożenie nasienia
- zamrożenie tkanki jądra.
W przypadku małżeństw lub par pozostających ze sobą we wspólnym pożyciu możliwe jest także utworzenie i zamrożenie zarodków.
