Szczepienia przeciwko COVID-19

Szczepionka jest bezpłatna i dobrowolna. Im więcej osób się zaszczepi, tym ochrona przed koronawirusem będzie skuteczniejsza. 

Obecnie może się zaszczepić każda osoba, która skończyła 6 miesięcy. Dodatkowo:

• osoby 5+ mogą przyjąć dawkę przypominającą
• osoby 12+ drugą dawkę przypominającą
• osoby chore przewlekle – dawkę uzupełniającą (dodatkową) po szczepieniu podstawowym.

Dostępne są szczepionki: Comirnaty (Pfizer-BioNTech), Spikevax (Moderna), Vaxzevria (AstraZeneca), Vaccine Jannsen (Johnson&Johson), a od 1 marca 2022 r.  Nuvaxovid (Novavax). Ulotki i charakterystyki szczepionek dostępne są pod artykułem.

E-skierowanie na szczepienie

E-skierowane wystawiane według Twojego wieku znajdziesz:

• na Internetowym Koncie Pacjenta
• w aplikacji na telefon mojeIKP. 

Jeśli Twoje e-skierowanie wygasło (czyli nie zapisałeś/-aś się na szczepienie w terminie 90 dni lub została odwołana wizyta umówiona, kiedy e-skierowanie było ważne), to nowe e-skierowanie zostanie Ci automatycznie wystawione.

Uwaga, ozdrowieńcy mogą się zaszczepić po 30 dniach od daty pozytywnego wyniku testu na koronawirusa.

Przeczytaj, co zrobić, jeśli nie masz e-skierowania

Szczepienie osób pełnoletnich

Żeby zapisać się na szczepienie, możesz:

• otworzyć aplikację mojeIKP, zalogować się, z głównej strony wejść w kategorię e-zdrowie, kliknąć na skierowanie i potem na „Umów szczepienie” (na samym dole e-skierowania), wybrać termin i miejsce, zatwierdzić. Ściągnij aplikację mojeIKP na telefon
• zadzwonić na bezpłatną infolinię Narodowego Programu Szczepień: 989  w godz. 7.00-20.00

• skontaktować się z wybranym punktem szczepień Znajdź punkt szczepień

• zapisać się poprzez e-rejestrację dostępną na stronie głównej pacjent.gov.pl: logujesz się poprzez profil zaufany lub e-dowód lub konto banku. To ostatnie dostępne jest dla osób, które mają konto internetowe w bankach spółdzielczych Grupy PBS, Banku Spółdzielczym w Brodnicy, BOŚ, PKO BP lub Pekao SA, BNP Paribas, VeloBanku, Crédit Agricole, mBanku, Banku Millennium. Sprawdź, jak założyć profil zaufany.

Zarejestruj się na szczepienie

Wyszukiwarka e-rejestracji wskazuje najszybsze wolne terminy szczepienia według wskazane przez pacjenta lokalizacji. Jeśli Ci zależy na konkretnym miejscu szczepienia, nie musisz korzystać z pierwszych propozycji terminów, jaki zobaczysz. Możesz zawęzić listę do miejsca, które Cię interesuje.

Dawki przypominające

Każda osoba 12+ może zaszczepić się dawką przypominającą:

• e-skierowanie na szczepienie przypominające dostaniesz po 3 miesiącach, jeśli szczepiłeś/aś się Moderną, Pfizerem lub AstrąZeneką
• jeśli szczepiłeś się preparatem Johnson&Johnson, e-skierowanie na szczepienie przypominające dostaniesz po 2 miesiącach.

Uwaga, osoby, które zgłoszą się na pierwsze szczepienie przypominające, również mogą otrzymać preparat przeciw wariantom Omikron BA.1 lub BA.4/5, jeśli będzie on  dostępny w tym punkcie szczepień.

Od 16 września drugą dawkę przypominającą mogą otrzymać wszystkie osoby, które skończyły 12 lat po 90 dniach od pierwszej dawki przypominającej. Szczepienie drugą dawką przypominającą jest wykonywane preparatami przeciw wariantom Omikron BA.1 lub BA.4/5, czyli szczepionką adaptowaną do nowego wariantu koronawirusa.

Szczepienie osób przewlekle chorych

Osoby chore przewlekle są bardziej narażone na ciężki przebieg COVID-19. Dlatego ważne jest, by zostały szybko zaszczepione.

Do tej kategorii zaliczane są osoby:

• dializowane z powodu przewlekłej niewydolności nerek
• z chorobą nowotworową, u których prowadzone jest leczenie chemioterapią lub radioterapią
• po przeszczepach komórek, tkanek i narządów, u których prowadzi się leczenie immunosupresyjne
• poddawane przewlekłej wentylacji mechanicznej
• pacjenci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową, a nie rozpoczęto leczenia
• pacjenci oczekujący na przeszczep (w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2134).

Dostaniesz e-skierowanie automatycznie (na IKP i mojeIKP), jednak w niektórych przypadkach zalecana jest konsultacja z lekarzem prowadzącym lub lekarzem POZ. W przypadku większości osób nie ma jednak potrzeby konsultacji z lekarzem przed szczepieniem. 

Z uwagi na wiele złożonych i szczególnych przypadków terapii, niektóre osoby mogą nie mieć automatycznie wystawionego e-skierowania.

W takiej sytuacji zgłoś się do lekarza prowadzącego lub lekarza POZ (np. konsultacja telefoniczna, e-wizyta lub wizyta w poradni) z prośbą o wystawienie e-skierowania na szczepienie przeciwko COVID-19.

Kiedy możesz się zaszczepić z uwagi na Twój proces leczenia

Po 28 dniach od podania drugiej dawki szczepienia możesz dostać dawkę uzupełniającą. Osoby dorosłe otrzymają szczepionkę marki Pfizer lub Moderna, a młodzież w wieku 12-17 lat szczepionkę Pfizer. 

Dawkę przypominającą możesz dostać na takich samych zasadach jak inne osoby w Twojej grupie wieku.

Od 22 lipca 2022 r. po 120 dniach od pierwszego szczepienia przypominającego możesz przyjąć drugie szczepienie przypominające. Od 16 września e-skierowanie na drugie szczepienie przypominające mają wszystkie osoby 12+ po 90 dniach od pierwszego przypominającego.

Szczepienie w domu lub gdy masz kłopoty z chodzeniem 

Jeśli stan Twojego zdrowia nie pozwala Ci na samodzielne dotarcie do punktu szczepień i jesteś pacjentem leżącym, możesz zgłosić potrzebę szczepienia w domu. W tym celu:

• zgłoś się telefonicznie do swojej przychodni POZ. Może to zrobić za Ciebie Twój opiekun. Jeśli masz wątpliwości, kto jest Twoim lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej i w jakiej przychodni przyjmuje, znajdziesz tę informację na swoim Internetowym Koncie Pacjenta lub w aplikacji mojeIKP
• lekarz lub pielęgniarka z Twojej przychodni ocenią, czy kwalifikujesz się do szczepienia w domu. Pomocna w tym zakresie będzie dokumentacja medyczna, dlatego warto upewnić się, w przypadku leczenia się u specjalisty, że lekarz pierwszego kontaktu ma aktualną informację o Twoim stanie zdrowia
• jeśli lekarz/pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej uznają, że powinieneś/aś być zaszczepiony/a w domu, zawiadamiają wyjazdowy punkt szczepień oraz informują o tym Ciebie lub Twojego opiekuna
• najbliższy dla Twojego miejsca zamieszkania/pobytu wyjazdowy punkt szczepień otrzyma Twoje zgłoszenie do szczepienia od lekarza POZ i skontaktuje się z Tobą telefonicznie celem ustalenia dogodnego terminu szczepienia
• lekarz, który przyjedzie na wykonanie szczepienia, dodatkowo oceni przed zabiegiem, czy możesz być zaszczepiony/a. Warto zapoznać się z kwestionariuszem kwalifikacji do badania, a jeśli jest taka możliwość, wydrukować go i wypełnić. Ekipa wyjazdowa zostanie przez 15 minut po szczepieniu, na wypadek wystąpienia odczynu poszczepiennego.

Jeśli jesteś osobą z niepełnosprawnościami lub wykluczoną komunikacyjnie, możesz skorzystać z transportu samorządowego, organizowanego przez władze lokalne. 

Sprawdź, jak skorzystać z organizowanego przez gminy specjalnego transportu na szczepienia

Szczepienie osób ubezwłasnowolnionych

Jeśli jesteś opiekunem starszej osoby, która jest ubezwłasnowolniona, dowiedz się, jak ją zaszczepić. 

Szczepienie cudzoziemców i osób, które zaczęły szczepienia zagranicą

• jak się zaszczepić, jeśli pierwszą dawkę przyjąłeś/aś w innym kraju
• jak się zaszczepić, jeśli jesteś cudzoziemcem
• jak zmienić termin szczepienia

Sprawdź, w jaki sposób na szczepienie przypominające zapisują się cudzoziemcy.

Przed szczepieniem otrzymasz kwestionariusz do wypełnienia. Wzory kwestionariuszy w 3 językach (angielski, rosyjski, ukraiński) znajdziesz pod artykułem.

Informacja o szczepieniach dla obywateli Ukrainy

Szczepienie dzieci i młodzieży

Od 12 grudnia 2022 r. rodzice mogą zapisywać na szczepienia przeciw COVID-19 dzieci w wieku od 6 miesięcy.

Dzieci w wieku od 6 miesięcy do 4 lat otrzymują szczepionkę Comirnaty firmy Pfizer w specjalnej dawce pediatrycznej. Ich szczepienie podstawowe składa się z 3 dawek szczepionki – dwóch podawanych w odstępie 3 tygodni i trzeciej dawki po 8 tygodniach od przyjęcia drugiej dawki. Dzieci w tym wieku nie dostają dawki przypominającej. Więcej na temat szczepień dzieci od 6 miesięcy do 4 lat

Dzieci w wieku 5-11 lat otrzymują dawkę dostosowaną do ich wieku i masy. Od 3 października 2022 r. zaszczepić się pierwszą dawką przypominającą po 6 miesiącach od szczepienia podstawowego lub uzupełniającego

Nastolatki w wieku 12-17 lat w ramach szczepienia podstawowego otrzymać mogą:

• szczepionkę Comirnaty firmy Pfizer przy zachowaniu odstępu 21 dni między dawkami 
• szczepionkę Spikevax Moderny, przy zachowaniu odstępu 28 dni między dawkami.

Dziecko, które skończyło 12 lat, może dostać e-skierowanie na pierwszą dawkę szczepienia przypominającego po 3 miesiącach, a na drugą dawkę szczepienia przypominającego po 90 dniach od pierwszego. W ramach szczepienia przypominającego nastolatki otrzymają szczepionkę Comirnaty (Pfizer). Od 16 września mogą otrzymać preparat przeciw wariantom Omikron BA.1 lub BA.4/5, jeśli będzie on  dostępny w tym punkcie szczepień.

Zapisywanie dzieci na szczepienie

Dziecko na szczepienia można zarejestrować przez:

• bezpłatną infolinię Narodowego Programu Szczepień: 989  w godz. 7.00-20.00
• kontaktując się z wybranym punktem szczepień Znajdź punkt szczepień
• aplikację mojeIKP.

W aplikacji mojeIKP:

• po uruchomieniu aplikacji wejdź w menu (trzy kropki w prawym górnym rogu) i kliknij na „Moje konto”
• przełącz się na konto Twojego dziecka
• w z głównej strony wejdź w kategorię e-zdrowie, kliknij na skierowanie i wybierz „Umów szczepienie” (na samym dole e-skierowania)
• teraz umów dziecko, wybierz dogodne miejsce i termin.

Na szczepienie zabierz dokument tożsamości dziecka ze zdjęciem: dowód osobisty, paszport, legitymację szkolną lub książeczkę zdrowia. 

Żeby zmienić termin szczepienia dziecka, zadzwoń na infolinię lub do punktu szczepień.

Żeby się zakwalifikować na szczepienie, trzeba wypełnić kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego (wzory kwestionariuszy pod artykułem). W przypadku osoby niepełnoletniej kwestionariusz będzie podpisywać rodzic. 

Jeśli ktoś nie będzie miał wydrukowanego kwestionariusza ze sobą, to otrzyma go do wypełnienia w punkcie szczepień.

Szczepienie nie wymaga jakichś specjalnych przygotowań, ale jest kilka rzeczy, o które warto zadbać przed szczepieniem:

• postaraj się, aby Twoje dziecko się wyspało
• zachęć dziecko do aktywności fizycznej przed szczepieniem (podobnie jak sen to dobrze wpływa na odporność)
• dopilnuj, aby dziecko nie było na czczo i zjadło pełnowartościowy posiłek 
• nie odstawiaj samodzielnie przed szczepieniem leków, które regularnie przyjmuje Twoje dziecko – skonsultuj to z lekarzem.

Szczepionka to zastrzyk, więc jeśli Twoje dziecko boi się zastrzyków, omów z nim tę sytuację.

Kiedy dziecko ma zaburzenia odporności

Dzieci z ciężkimi zaburzeniami odporności w wieku 5+ otrzymać mogą trzy dawki szczepienia (nie licząc szczepień przypominających): drugą po co najmniej 21 dniach od pierwszej i trzecią (uzupełniającą) po co najmniej 28 dniach po drugiej. 

Trzydawkowy schemat szczepienia zalecany jest u dzieci z ciężkimi zaburzeniami odporności:

• w trakcie leczenia przeciwnowotworowego
• w trakcie leczenia immunosupresyjnego z różnych przyczyn
• po przeszczepach narządów litych, przyjmujące leki immunosupresyjne lub terapie biologiczne,
• po przeszczepie komórek macierzystych w ciągu ostatnich 2 lat
• z umiarkowanymi lub ciężkimi zespołami pierwotnych niedoborów odporności
• zakażonych HIV
• leczonych dużymi dawkami kortykosteroidów lub innych leków biologicznych, które mogą hamować odpowiedź immunologiczną
• dializowanych z powodu niewydolności nerek.

Przebieg wizyty na szczepienie

Przed szczepieniem otrzymasz kwestionariusz do wypełnienia. Możesz go także wypełnić online na Internetowym Koncie Pacjenta. Sprawdź, jak to zrobić

Wzory kwestionariuszy znajdziesz pod artykułem.

Zgłoś to i omów z personelem szczepiącym, jeżeli:

• miałeś/aś ciężką reakcję alergiczną lub zaburzenia oddychania po jakimkolwiek szczepieniu
• zemdlałeś/aś po zastrzyku
• chorujesz na cokolwiek w tej chwili
• masz problemy z krzepnięciem krwi, łatwo tworzą Ci się siniaki lub przyjmujesz leki przeciwzakrzepowe
• masz osłabiony układ immunologiczny w wyniku choroby, takiej jak zakażenie wirusem HIV
• przyjmujesz leki (np. kortykosteroidy), wpływające na odporność oraz leki immunosupresyjne.

Powiedz personelowi o wszystkich lekach stosowanych obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które planujesz stosować, oraz o jakichkolwiek niedawno otrzymanych szczepionkach.

Co warto wiedzieć o szczepieniu:

• szczepionka jest podawana domięśniowo, najlepiej w mięsień naramienny (wyjątkiem jest szczepienie małych dzieci, otrzymują zastrzyk w udo)
• w szczepieniu podstawowym otrzymasz dwie dawki szczepionki w odstępie co najmniej 21 dni lub jedną dawkę szczepionki Johnson&Johson. Jeśli po pierwszej dawce źle się czułeś/aś, spytaj lekarza o możliwość podania drugiej dawki innej szczepionki 
• szczepionka może nie zapewniać pełnej ochrony przed upływem co najmniej 7 dni od otrzymania drugiej dawki.

Szczepienie odbywa się w pełnym reżimie sanitarnym.

Nie zostaniesz zaszczepiony/a, jeśli masz ciężką chorobę przebiegającą z gorączką lub ostrą infekcją. Występowanie łagodnej infekcji i/lub niewielkiej gorączki nie powinno prowadzić do przesunięcia szczepienia.

Po podaniu szczepionki zostaniesz pod obserwacją przez co najmniej 15 minut.

Więcej informacji na stronie rządowej www.gov.pl/web/szczepimysie

Korzyści z zaszczepienia się

Szczepionka chroni przed ciężkimi objawami COVID-19, co udowodniono w badaniach klinicznych.

Nie chroni przed zakażeniem. Osoba zaszczepiona powinna nosić maseczkę na terenie podmiotu leczniczego tak samo jak niezaszczepiona.

Sprawdź, co wiesz o szczepieniach przeciw COVID-19

Unijny Certyfikat COVID (UCC)

Fakt zaszczepienia się jest potwierdzony poprzez Unijny Certyfikat COVID (UCC), który znajdziesz na Internetowym Koncie Pacjenta, w aplikacji mojeIKP oraz mObywatel.

UCC Twojego dziecka jest dostępne tylko na Internetowym Koncie Pacjenta i w aplikacji mojeIKP.

Unijny Certyfikat COVID (UCC) to elektroniczne zaświadczenie, które ułatwi Ci bezpieczne i swobodne przemieszczanie się pomiędzy krajami Unii Europejskiej w czasie pandemii.

Ściągnij instrukcję, która w prosty sposób wyjaśnia, jak zainstalować aplikację mojeIKP i pobrać UCC 

Możesz też otrzymać UCC w formie wydruku papierowego w punkcie szczepień, po zabiegu.

Więcej na temat Unijnego Certyfikatu COVID (UCC)

Materiały informacyjne dla szpitali i pacjentów dotyczące szczepień przeciwko COVID-19

Udostępniamy w jednym miejscu wszystkie niezbędne informacje dla lekarzy i pacjentów dotyczące szczepień przeciwko COVID-19, a także materiały dla punktów szczepień. 

Od 1 marca 2022 r. osoby pełnoletnie mogą zaszczepić się przeciw COVID-19 szczepionką Nuvaxovid (Novavax), która została dopuszczona w krajach UE.

Kwestionariusze dla pacjenta

1. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dorosłej przeciw COVID-19 (PDF)
2. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dorosłej przeciw COVID-19 (docx)
3. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem przeciw COVID-19 osoby w wieku 12-17 lat przeciw COVID-19 (PDF)
4. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dla osoby w wieku 12-17 lat przeciw COVID-19- (docx)
5. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby niepełnoletniej 5-11 lat przeciw COVID-19 (PDF)
6. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby niepełnoletniej 5-11 lat przeciw COVID-19 (docx)
7. Kwestionariusz badania przesiewowego dziecka 0,5-4 lata (PDF)
8. Kwestionariusz badania przesiewowego dziecka 0,5-4 lata (docx)
9. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dorosłej przeciw COVID-19 – angielski (PDF)
10. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dorosłej przeciw COVID-19 – angielski ( docx)
11. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dla osoby w wieku 12-17 lat przeciw COVID-19 – angielski (PDF)
12. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dla osoby w wieku 12-17 lat przeciw COVID-19 – angielski (docx)
13. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby niepełnoletniej 5-11 lat przeciw COVID-19 – angielski (PDF)
14. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby niepełnoletniej 5-11 lat przeciw COVID-19 – angielski (docx)
15. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dorosłej przeciw COVID-19 – rosyjski (PDF)
16. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dorosłej przeciw COVID-19 – rosyjski (docx)
17. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dla osoby w wieku 12-17 lat przeciw COVID-19 – rosyjski (PDF)
18. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dla osoby w wieku 12-17 lat przeciw COVID-19 – rosyjski (docx)
19. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby niepełnoletniej 5-11 lat przeciw COVID-19 – rosyjski (PDF)
20. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby niepełnoletniej 5-11 lat przeciw COVID-19 – rosyjski (docx)
21. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dorosłej przeciw COVID-19 – ukraiński (docx)
22. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dla osoby w wieku 12-17 lat przeciw COVID-19 – ukraiński (PDF)
23. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby dla osoby w wieku 12-17 lat przeciw COVID-19 – ukraiński (docx)
24. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osoby niepełnoletniej w wieku 5-11 lat przeciw COVID-19 – ukraiński (PDF)

Corminaty

1. Charakterystyka Produktu Leczniczego Comirnaty, 10 mikrogramów/dawkę
2. Charakterystyka Produktu Leczniczego Comirnaty, 30 mikrogramów/dawkę
3. Charakterystyka Comirnaty Original/Omicron BA.1
4. Charakterystyka Comirnaty Original/Omicron BA.4-5, 5/5 µg
5. Charakterystyka Comirnaty Original/Omicron BA.4-5, 15/15 µg
6. Charakterystyka Comirnaty dla dzieci w wieku 0,5-4 lata
7. Ulotka dla Pacjenta Comirnaty, 10 mikrogramów/dawkę
8. Ulotka dla Pacjenta Comirnaty, 30 mikrogramów/dawkę
9. Ulotka dla pacjenta, Comirnaty Original/Omicron BA.1
10. Ulotka dla pacjenta, Comirnaty Original/Omicron BA.4-5 
11. Ulotka dla pacjenta, Comirnaty Original/Omicron BA.4-5 5/5
12. Ulotka dla pacjenta, Comirnaty Original/Omicron BA.4-5 15/15 
13. Ulotka dla pacjenta, Comirnaty dla dzieci 6 miesięcy-4 lata
14. Skrócona informacja dla pacjenta, opracowana na podstawie oficjalnej ulotki - Comirnaty
15. Karta Przypominająca dla Pacjenta
16. Informacja dla lekarzy dotycząca produktu leczniczego COMIRNATY
17.  Aktualizacja okresu ważności dla COMIRNATY

Moderna

1. Charakterystyka Produktu Leczniczego Moderna
2. ulotka Moderna
3. Karta przypominająca dla Pacjenta

AstraZeneca

1. Ulotka szczepionki
2. Charakterystyka produktu 

Johnson & Johnson

1. Charakterystyka produktu
2. Ulotka ogólna
3. Ulotka dla pacjenta

Novavax

1. Charakterystyka szczepionki Nuvaxovid

Materiały dla placówek

1. Przewodnik COMIRNATY dotyczący właściwego przechowywania, postępowania i podawania
2. Wytyczne dotyczące transportu i użytkowania Comirnaty
3. Instrukcja uzupełniania suchego lodu
4. Wytyczne dotyczące bezpiecznego postępowania z suchym lodem
5. Opis systemów IT wspierających proces szczepień
6. Instrukcja przyjęcia dostawy szczepionki – BioNTech Covid-19

Dla punktów szczepień

1. Napis: punkt szczepień
2. Godziny pracy punktu szczepień
3. Strzałki punkt cofnij
4. Strzałki punkt prosto
5. Strzałki punkt lewo
6. Strzałki punkt prawo
7. Strzałki punkt prosto lewo
8. Strzałki punkt prosto prawo
9. Organizacja punktów szczepień
10. Organizacja punktów szczepień MATERIAŁ DO DRUKU
11. System Dystrybucji Szczepionek (SDS) Punkty Szczepień